Toplumumuzda herhangi bir konuda iş yaptıracağımız zaman, kronik bir hastalık mı desem, yoksa bir gelenek mi desem, adını koyamadığım ancak oldukça yaygın bir tanıdık bulma gereksinimi öncelikli bir hal alır. Hasta olduysak çevremize, tanıdığın iyi bir doktor var mı, hukuk ile ilgili bir konumuzu varsa tanıdığın iyi bir avukat var mı, evde tamirat ve tadilat yaptıracağımız zaman bile tanıdığın iyi bir usta var mı sorularını sorarız mütemadiyen. Bu arayışın amacı, öncelikle güvenilir olması, sonra işimiz veya sorunumuz her ne ise düzgün bir şeklide yapılması ve aynı zamanda maliyetinin uygun olmasıdır. Amiyane tabir ile amaç “kazık yememektir”.Yazımın başlığından da konuyu nereye getireceğimizi anlamışsınızdır. Ticari faaliyetlerini Dış Ticaret sahasında yürüten Ticaret erbabının da aynı minvalde çevresine, tanıdığın iyi bir gümrük müşaviri var sorusunu yöneltmesinden daha doğal bir beklenti olamaz sanırım.Peki Gümrük Müşaviri tayin edilirken nelere dikkat edilmeli; hangi kriterler esas alınmalıdır. “Tanıdığın iyi bir Gümrük Müşaviri var mı?”potansiyel sorusuna mukabil olmak üzere dilimizin döndüğünce birkaç tavsiyede bulunmak isteriz.
Yukarıda örnek verdiğimiz diğer meslekler gibi Gümrük Müşavirliği de uzmanlık gerektiren bir meslek dalıdır. Hatta kariyer mesleği olarak lanse edilmektedir. Seçimi yaparken; kriterimiz maliyet ise,
Gümrük Müşavirinin aldığı ücret başlı başına size gerçek gümrükleme maliyetini yansıtmayacaktır. Gümrük mevzuatımıza göre beyan bağlayıcıdır. Müşavirinizin yapacağı her beyan ve işlem müteselsil olarak hem müşaviri hem de dış ticaret erbabını bağlamaktadır. Yapılmış olan eksik veya yanlış bir beyan, sonradan kontroller ve denetlemeler neticesinde yıllar sonra bile, mevzuattaki cezai yaptırımlar gereği önünüze maliyet olarak gelme ihtimali söz konusudur .Tatbiki bu durumda bugün kar ettiğiniz bir ticaretten yıllar sonra zarar etme ihtimali söz konusu olabilecektir. Tıpkı bir doktorun iyileşebilecek bir hastayı yanlış teşhis ve tedavi sonrası kötü bir duruma getirebilmesi gibi veya düzgün malzeme kullanmayan, işinin inceliklerini ve tekniklerini bilmeyen bir fayans ustasının döşediği fayansların bir yıl sonra kabarması düşmesi gibi. Dolayısıyla bazı meslek erbabı seçiminde maliyetten daha önce düşünülmesi gereken nitelikler söz konusudur. Gümrük Müşavirliği mesleğine de böyle bakılması riskin minimize edilmesi açısından elzemdir. Bu nedenle nicelik (Miktar) değil nitelik (Kalite) öncelemelidir.
Kriterimiz büyük bir tüzel kişilik ile çalışmak ise,
Bünyesinde birçok müşavir bulunan tüzel kişilik olarak faaliyet gösteren bir şirketle çalışmak mantıklı bir seçim olabilir. Ancak burada önemli olan bir konu vardır ki; size hizmet verecek olan müşteri temsilcisinin ne kadar tecrübeli olduğu, mevzuata ne kadar hakim olduğu, sorularınıza ve ihtiyaçlarınıza ne oranda cevap verebildiğidir. Kısaca büyük bir yapı ile çalıştığınızı düşünürken en fazla 1 yıl tecrübesi olan bir stajyerden de hizmet alıyor olabilirsiniz. Aldığınız hizmetlerin kesinlikle müşavirin kontrolünde olması dikkat edilmesi gereken diğer önemli bir unsurdur.
Kriterimiz benim işimi hem hızlı, hem ucuz yapsın kim yaparsa yapsın ise,
Bu kriteri yazmak bile istemiyorum aslında. Her şeyi hallederizci, heryerde adamlarımız tanıdıklarımız var gibi bir yaklaşımla hizmet veren, Cezai ve hukuksal sonuçlarını düşündüğünüzde içinde timsah mı , köpek balığımı yüzdüğünü bilmediğiniz bir suya balıklama atlamaktan farklı bir yöntem değildir. Tıpkı gaz kaçağı var mı, yok mu diye çakmakla kontrol eden bir tüpçü gibi. Sahte diploma ile sağlık hizmeti veren bir doktor taklitçisi gibi örnekleri çoğaltmak elbette mümkün…
Endüstri 4.0, yapay zeka,blockchain, nesnelerin interneti gibi teknolojik kavramların hızla hayatımıza girdiği bu dönemde her işte olduğu gibi, ister büyük olsun, ister küçük olsun her ne hizmet alıyorsanız alın, önceliğimiz güvenilirlik, tecrübe, bilgi, hız ve yenilikçi bir anlayış olmalı seçimimizi ona göre yapmalıyız, sonrasında reel maliyet kesinlikle size daha düşük ve uygun olacaktır. Bakış açımızı bu minvalde değiştirdiğimizde; bu makalenin başlığını da şu şekilde değiştirmek gerekir şüphesiz ne dersiniz: “ Tanıdığın nitelikli (kaliteli) gümrük müşaviri var mı?...
Olcay Şahin
Gümrük Müşaviri
